Ngày 11/4/1900 tại Sài Gòn, Toàn quyền Đông Dương Paul Doumer đã ký Nghị định về việc thành lập tỉnh Bắc Kạn. Lịch sử 120 năm tỉnh Bắc Kạn được thể hiện từ một dòng bằng tiếng Pháp như sau: “Les portions détachées du 2^e territoire, dans les memes conditions, forment une province distincte, dite "province de Bac-Kan” (Dịch: Những phần đất tách khỏi Đạo quan binh 2 cũng theo những điều kiện như trên mà tạo thành một tỉnh riêng gọi là “tỉnh Bắc Kạn”).

Tỉnh Bắc Kạn mới thành lập bao gồm bốn châu (huyện): Bạch Thông, Chợ Rã, Thông Hoá (sau đổi thành Na Rì) và Cảm Hoá (sau đổi thành Ngân Sơn). Tháng 7/1901, thị xã Bắc Kạn được thành lập, trở thành trung tâm hành chính, kinh tế, chính trị, quân sự, văn hóa của tỉnh Bắc Kạn. Các cơ quan đầu não bộ máy cai trị của chính quyền thực dân, phong kiến đều đóng ở đây. Lúc mới thành lập, thị xã chỉ có một cụm dân cư thưa thớt sống trong một dãy phố nhỏ. Mấy năm sau, theo quy định của chính quyền thực dân, phong kiến, thị xã Bắc Kạn có 3 phố chính: Định Bình (khu vực phố Đức Xuân), Hoài Ân (khu vực phố Phùng Chí Kiên) và Tòng Hóa (khu vực phố Đội Kỳ).

Trải qua nhiều giai đoạn lịch sử khác nhau, Bắc Kạn đã có những bước phát triển mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội. Đến nay tỉnh có 7 huyện và 1 thành phố. Bộ máy quản lý hành chính từ tỉnh đến xã đã hoàn chỉnh, tạo ra hệ thống chính trị đoàn kết, vững chắc và thống nhất.

Uỷ ban hành chính (UBHC) tỉnh Bắc Kạn là cơ quan chấp hành, cơ quan hành chính nhà nước cao nhất của tỉnh. UBHC tỉnh chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, Luật, các văn bản của cơ quan Nhà nước cấp trên và Nghị quyết của HĐND cùng cấp nhằm đảm bảo thực hiện chủ trương, biện pháp phát triển kinh tế - xã hội, củng cố quốc phòng an ninh, đồng thời thực hiện chức năng quản lý nhà nước ở địa phương, góp phần bảo đảm sự chỉ đạo, quản lý thống nhất trong bộ máy hành chính nhà nước. Trải qua nhiều khó khăn gian khổ nhất là khi chính quyền mới được thành lập, cuộc kháng chiến toàn quốc bùng nổ, 9 năm kháng chiến lâu dài, hòa bình lập lại, chính quyền dân chủ nhân dân lại phải đương đầu với bao khó khăn, thử thách, bước đầu cải tạo và phát triển kinh tế xã hội chủ nghĩa, bước vào kế hoạch 5 năm lần thứ nhất rồi sáp nhập vào tỉnh Bắc Thái năm 1965. Gắn liền với quá trình hoạt động đó, tài liệu Phông lưu trữ ủy ban Hành chính tỉnh Bắc Kạn giai đoạn từ năm 1950 đến năm 1965 được sản sinh ra từ đó.

Nhân dịp kỷ niệm 120 năm ngày thành lập tỉnh Bắc Kạn (11/4/1900-11/4/2020) Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Bắc Kạn giới thiệu một số tài liệu thuộc Phông lưu trữ Ủy ban Hành chính tỉnh Bắc Kạn giai đoạn từ năm 1950 đến năm 1965. Đây là những tài liệu hiện đang được bảo quản và lưu trữ tại Trung tâm Lưu trữ lịch sử tỉnh Bắc Kạn, trong đó có nhiều văn bản quan trọng về việc thành lập các cơ quan, các ban, ngành phục vụ cho các mặt công tác giai đoạn 1950-1965 của tỉnh.

Quyết nghị số 332 NQ/LĐ v/v thành lập Ban Kiến thiết cơ bản ở tỉnh năm 1957)

(Quyết định số 281-QĐ ngày 03/10/1958 của Ủy ban Hành chính tỉnh Bắc Kạn v/v thành lập Ban Quản lý Thị trường tại thị trấn Phủ thông)

Dù ở giai đoạn nào tỉnh ta luôn quan tâm, chú trọng đến công tác xây dựng tổ chức bộ máy bởi đây là một trong những yếu tố then chốt, góp phần giữ vững ổn định chính trị - xã hội, thúc đẩy sự phát triển nhanh, bền vững của tỉnh.

Quyết định số 755-KTTC  ngày 09/12/1959 v/v thành lập Ban Bồi thường để giúp tỉnh lãnh đạo định ra các tiêu chuẩn bồi thường về đất đai nhà cửa trong việc xây dựng ở Thị xã)

(Quyết định số 283 QĐ/NC ngày 23/5/1961 của Ủy ban Hành chính tỉnh Bắc Cạn v/v công nhận Ủy ban Thiếu niên Nhi đồng của tỉnh)

Có thể nói Phông lưu trữ Ủy ban Hành chính tỉnh Bắc Kạn giai đoạn 1950-1965 là hệ thống văn bản hết sức quan trọng phản ánh sự phát triển của tỉnh Bắc Kạn gắn với một giai đoạn lịch sử, đồng thời cũng là nguồn sử liệu quý giá. Khối tài liệu này không những được bảo quản an toàn mà còn được đưa vào khai thác, sử dụng, góp phần vào việc nghiên cứu khoa học, tìm hiểu lịch sử của các tổ chức và cá nhân trong tỉnh nói riêng và cả nước nói chung./.